Met een voorgeschiedenis van uitspraak Raad van State over Programmatische Aanpak Stikstof, landbouwprotesten, grondgebruik, discussies over doelen, inkomensperspectief en het rapport Remkes is Landbouwminister Adema eind 2022 aangetreden. De minister heeft het rapport Remkes “Wat wél kan” als uitgangspunt genomen bij de gesprekken die hij met alle betrokken partijen voert om dit voorjaar tot een Landbouwakkoord te komen.
Vanaf het eerste moment is Nevedi bij de gesprekken over een Landbouwakkoord betrokken geweest. Eerst bij de uitgangspunten en later bij de diervoedergerelateerde zaken in de sectortafels voor de varkens-, melkvee-, kalver- en pluimveehouderij. Daarnaast was Nevedi ook aangesloten bij de ketentafel met vertegenwoordigers uit de periferie in verschillende plantaardige en dierlijke productieketens.
Inbreng Nevedi vanaf het begin
De inbreng van Nevedi is vanaf het begin:
- Project Duurzaam Diervoeder 2030
- Innovaties stimuleren en voldoende overheidsmiddelen beschikbaar stellen
- Markt- en beleidskeuzes toetsen op behalen doelen en inkomenseffecten
- Internationaal kader en level playing field (flankerende wet- en regelgeving)
- Integrale benadering onderwerpen en bijdragen via ‘maatadvies voeradviseur’
Nevedi heeft gemerkt dat een groot aantal onderwerpen aan de hoofdtafel raken aan het landbouwareaal, vergunningen, ruimtelijke ordening, biodiversiteit, waterbeheer en dergelijke. Zeer belangrijke onderwerpen die verband houden met de omvang van de veehouderij in Nederland en invloed hebben op zaken als extensivering, dierwelzijn, natuur en milieu. Natuurlijk raken deze discussies aan de belangen van alle betrokken ketenpartijen in verschillende sectoren en dus ook de diervoederindustrie. Nevedi heeft op deze onderwerpen – waar nodig – inbreng geleverd.
Meer specifiek is Nevedi betrokken bij gesprekken over ‘markt en ketens’ richting hoofdtafel. Een onderwerp dat zich richt op het inkomen van de boer. Een terechte discussie die niet alleen voor de boer geldt maar voor alle betrokken marktpartijen. Nevedi levert haar bijdrage via innovaties die de benutting van diervoeder optimaliseren en de emissies minimaliseren. Tegelijk bestaan er marktconcepten die soms ook andere eisen aan diervoeder stellen. Ook daaraan wordt invulling gegeven, met dien verstande dat de kostprijs van voer stevig kan oplopen door de aanvullende eisen. Kostprijsverhogingen zijn sector-, moment- en productafhankelijk. De beschikbaarheid en prijsvolatiliteit van de grondstoffenmarkt ligt hieraan mede ten grondslag.
Diervoederbedrijven werken in een internationale bulkmarkt. Nederlandse bedrijven werken met marges van gemiddeld enkele procenten op de omzet. Deze marge is onvoldoende om de hogere kostprijs van verduurzaming binnen de voerindustrie te financieren en tegelijkertijd zelf een gezonde bedrijfsvoering te behouden. De eindconclusie kan niet anders zijn dan dat uiteindelijk de consument een hogere prijs moet betalen.
Brief aan Adema
In de brief aan minister Adema heeft Nevedi haar positie richting hoofdtafel toegelicht.
Wat als er geen Landbouwakkoord komt?
Nevedi is vorig jaar met het Ministerie van Landbouw (Minister Staghouwer) gestart met het project Duurzaam Diervoeder 2030. In dit project wordt via indicatoren vastgesteld wat duurzaam diervoeder is. Denk aan klimaatimpact van diervoeder, het aandeel rest- en bijproducten in diervoeder vanuit het oogpunt van circulariteit, herkomst en ontbossingsvrije grondstoffen. Op basis van vastgestelde indicatoren wordt aan een monitoringssysteem gewerkt. Hiermee kan een nulmeting worden uitgevoerd. Deze wordt gebruikt om met belangrijke ketenpartijen per sector te komen tot formulering van doelen en ambities op het niveau van duurzaam diervoeder. Dit is belangrijk omdat Nevedi vanuit haar positie in de keten zelf geen eisen aan vervolgschakels kan opleggen. De markt is leidend in vraag en keuzes.
Ook in het kader van het Landbouwakkoord ziet Nevedi de geformuleerde doelen en ambities per dierlijke sector in dit project als een belangrijke bijdrage.
Doorkijk
Nevedi gaat ervan uit dat er een Landbouwakkoord komt dat gedragen wordt door alle partijen aan de hoofdtafel. Mocht dit onverhoopt niet lukken dan zal Nevedi het project Duurzaam Diervoeder 2030 met betrokken partijen onverminderd voortzetten.
Update 21 juni 2023: Nevedi betreurt mislukken Landbouwakkoord
Nevedi heeft maandenlang haar bijdragen geleverd aan de totstandkoming van een Landbouwakkoord. Een akkoord dat door minister Adema werd nagestreefd in aansluiting op het rapport Remkes en met ‘herstel van vertrouwen tussen boer en overheid’ als hoofddoel.
Tot voor kort was er intensief overleg tussen Nevedi, ministerie van LNV en ketenpartijen over de diervoeder gerelateerde teksten voor het Landbouwakkoord. Helaas heeft dat niet kunnen bijdragen aan de totstandkoming van een Landbouwakkoord dat volgens boerenorganisaties voldoende vertrouwen uitstraalt en ondernemersperspectief biedt in de komende jaren.
Nevedi beseft dat er andere grote zaken aan de hoofdtafel werden besproken waarover partijen het uiteindelijk niet eens zijn geworden. Voor wat betreft diervoeder blijft Nevedi onverminderd doorgaan met het lopende project Duurzaam Diervoeder 2030 dat vanaf vorig jaar samen met het ministerie van LNV en ketenpartijen is gestart. In dit project zijn de belangrijkste criteria benoemd om duurzaam diervoeder te kunnen definiëren en dus meetbaar te maken. Momenteel werkt Nevedi aan een nulmeting op basis waarvan later doelen en ambities per sector zullen worden bepaald. Op basis van een monitoringssysteem kunnen resultaten en de impact van initiatieven periodiek worden besproken en tijdpaden worden geëvalueerd.
Uiteraard bestaan over de uitvoering van dit project reeds werkafspraken met overheid en betrokken ketenpartijen waaronder de primaire sectoren.
