Innovaties in de diervoedersector kunnen bijdragen aan een werkbaar en effectief Landbouwakkoord. De positieve én negatieve gevolgen van elke maatregel dienen goed gemonitord te worden om daadwerkelijke vooruitgang te boeken.
In het kort:
- In het traject naar de totstandkoming van een Landbouwakkoord is Nevedi vertegenwoordigd in de sectortafels Melkveehouderij en Kalverhouderij, Varkenshouderij en Pluimveehouderij. Verder neemt Nevedi deel aan de zogeheten Ketentafel.
- Nevedi zoekt aansluiting bij het kader dat aan de hoofdtafel voor het landbouwakkoord is meegegeven (Rapport Remkes en de Kamerbrieven van Minister Adema) én de ontwikkeling van gesprekken hierover aan de sectortafels.
- Nevedi wil positief bijdragen aan de gestelde beleidsdoelen en daartoe alle mogelijkheden verkennen en gegevens aanleveren vanuit de diervoedersector.
- Nevedi benadrukt het belang van ‘meten is weten’ om daadwerkelijk vooruitgang te boeken, om die vooruitgang te monitoren en om gevolgen in beeld te brengen. Daarvoor is het project Duurzaam Diervoer 2030 gestart.
- Nevedi wil marktactiviteiten mee helpen faciliteren en meedenken over eventuele aanvullende (financiële) instrumenten om te zorgen dat sectoren economisch gezond zijn en blijven.
Een werkbaar en effectief Landbouwakkoord erkent dat innovaties in de diervoedersector kunnen bijdragen aan de gestelde doelen. Het is daarbij essentieel dat zowel de positieve impact als de mogelijke consequenties van innovaties duidelijk zijn. Bij het vaststellen van duurzaamheidsambities en -doelen hanteert Nevedi een aantal uitgangspunten; zo moet worden gewaakt voor negatieve effecten op diergezondheid en -welzijn, voedselveiligheid, efficiënte voedselproductie en kostprijs (van diervoeders en van levensmiddelen van dierlijke oorsprong). We brengen op dit terrein via de sectortafels onze kennis en expertise in.
Impact van diervoederinnovaties
Nevedi maakt de impact van diervoederinnovaties inzichtelijk via het project Duurzaam Diervoer 2030. Dit project is inmiddels van start gegaan, in overleg met het ministerie van LNV. In het project ontwikkelen we een monitoringstool, het Dashboard Duurzaam Diervoer, waarin biodiversiteit en klimaatdoelen centraal staan. Met behulp van de tool wordt onder andere de impact van diervoeders op de biodiversiteit en op broeikasgasemissies (carbon footprint) gekwantificeerd. Medio 2023 wordt een nulmeting uitgevoerd, waarna zo snel mogelijk – in samenspraak met de diverse ketenpartners – sectorale doelen en ambities worden geformuleerd. Met behulp van het Dashboard wordt vervolgens de voortgang in verduurzaming van diervoeders gemonitord.
Kostprijseffecten
Sturen op doelen kan een kostprijsverhogend effect hebben. Deze kosten zullen worden doorberekend aan de afnemers. Het is onmogelijk om in een bulkmarkt met omzetmarges van maximaal enkele procenten ruimte te vinden om kostprijsverhogingen zelf op te vangen. Dit zal per sector worden onderbouwd aan de hand van rekenvoorbeelden.
Bij de totstandkoming van het Landbouwakkoord is aandacht voor het verdienmodel van zowel de diervoederindustrie als de veehouders noodzakelijk.
Nevedi wil onderzoeken in welke mate het mogelijk is om de gestelde doelen en ambities te bereiken met passende stimuli. Als dat via de markt onvoldoende lukt, wil Nevedi meedenken over aanvullende (financiële) instrumenten die de verduurzaming van producten aanjagen, al blijft de markt uiteindelijk leidend.
Internationale markt
Nevedi-leden werken in een internationale markt. Diervoedergrondstoffen komen uit Nederland of worden geïmporteerd uit andere EU-lidstaten of derde landen. Ook de afzet van onze zuivel-, eier- en vleesproducten blijft niet beperkt tot Nederland. Deze internationale context is van belang voor de discussies aan de verschillende sectortafels. Nevedi vindt het cruciaal dat Nederlandse bedrijven kunnen opereren in een gelijkwaardig speelveld. Daarbij moeten we wijzigingen in beleid en geopolitieke ontwikkelingen op de voet blijven volgen en meenemen bij de afwegingen.
Integrale benadering
Elk boerenbedrijf is anders. De grondsoort, de gehouden diersoort, de huisvesting, mate van grondgebondenheid en de productie-intensiteit verschillen. Voor elk boerenbedrijf zal er dus een eigen route naar verduurzaming nodig zijn, waarbij alle bedrijfsfactoren worden meegenomen. Ook de grondstoffenaanvoer en de productie van diervoeders moeten met een integrale blik worden bekeken. Nevedi-leden dragen bij aan vernieuwing en verduurzaming via het geleverde voer, maar ook door de veehouder te voorzien van bedrijfsspecifieke adviezen.
Veehouderijsectortafels
Nevedi heeft aan de sectortafels duidelijk gemaakt dat de diervoersector haar bijdrage kan leveren aan de verduurzaming van de dierlijke productieketen. Die bijdrage moet meetbaar zijn voor de sector, de overheid, de ketens en de maatschappelijke stakeholders. Verduurzaming van diervoer laat zich niet kenmerken door één enkele prestatie-indicator. De diervoersector werkt daarom in overleg met het ministerie van LNV aan het project Duurzaam Diervoer 2030. Samen met ketenpartijen en in overleg met overheid en maatschappelijke partijen wil de diervoersector concrete ambities voor duurzaam diervoer formuleren, de voortgang hierop jaarlijks monitoren en dit op uniforme wijze presenteren in een Dashboard Duurzaam Diervoer met de relevante prestatie-indicatoren. Bij het vaststellen van ambities en doelen wordt een aantal uitgangspunten gehanteerd; zo moet worden gewaakt voor negatieve effecten op diergezondheid en -welzijn, voedselveiligheid en efficiënte voedselproductie. Verder is bij het vaststellen van ambities en doelen van belang om de effecten op kostprijs te onderkennen en te verzekeren dat die in de markt of anderszins worden gedragen. Nevedi heeft aan de sectortafels duidelijk gemaakt te hechten aan het zorgvuldige proces in het project Duurzaam Diervoer 2030. Medio 2023 vindt een nulmeting plaats op basis waarvan daarna met de ketenpartijen concrete doelen en ambities zullen worden geformuleerd (naar verwachting in Q1 2024). Nevedi pleit ervoor om de uitgangspunten en werkwijze van het project Duurzaam Diervoer 2030 leidend te maken in de diervoedergerelateerde onderdelen van het Landbouwakkoord.
De diervoersector wil concrete ambities voor duurzaam diervoer formuleren, de voortgang hierop jaarlijks monitoren en dit op uniforme wijze presenteren in een Dashboard Duurzaam Diervoer met de relevante prestatie-indicatoren.
Henk Flipsen
